vrijdag 23 oktober 2009

Poollicht kijken?

Poollicht (Aurora) kan je vanaf ongeveer de 50-ste breedtegraad. Alleen is het op sommige plaatsen vaker zichtbaar dan op andere. Dat hangt namelijk samen met het aardmagnetisch veld. Ben je op de juiste breedtegraad aanwezig (en dat heb je zelf in de hand), dan is er nog een andere belangrijke factor, namelijk de geomagnetische activiteit (de mate waarin het aardmagnetisch veld verstoord is). Die heb je niet zelf in de hand, want die wordt veroorzaakt door uitgezonden röntgenstralen van de zon, of zonnewind. Beide termen ben ik tegengekomen en ik weet eigenlijk niet of dat hetzelfde is. Voor mijn gevoel zijn dat andere dingen. Ben je op het Noorderlijk halfrond dan hebben we het over Noorderlicht of Aurora Borealis. Ben je op het Zuiderlijk halfrond, dan hebben we het over het Zuiderlicht of Aurora Australis.

Om niet voor niets elke donker uurtje te besteden met buiten te staan en een stijve nek te krijgen van het turen, moet je twee dingen weten. Het eerste is de magnetische breedtegraad waar je je op bevindt, te vinden op http://www.swpc.noaa.gov/Aurora/globeNE.htm . De hoeveelheid straling in Kp die je nodig hebt om poollicht te kunnen zien vindt je door op het kaartje te klikken op de plaats waar je je ongeveer bevindt. Kp is een eenheid die van 0 tot 9 gaat en zodra die 5 of groter is, wordt er van storm gesproken.
De hoeveelheid straling van de zon die op dit moment gemeten wordt is te vinden op http://www.swpc.noaa.gov/rt_plots/kp_3d.html of http://www.swpc.noaa.gov/rt_plots/xray_5mBL.html. Die laatste link gebruikt een andere eenheid, de NOAA POES Aural Activity Level, deze eenheid loopt van 1 tot 10. Omdat op dit moment het hier helder is, en de Kp 4 is, terwijl we bij minder dan 3 al de aurora kunnen zien, ben ik regelmatig naar buiten aan het kijken om te zien of ik beelden bij dit stukje kan plaatsen. Eigenlijk was het heldere weer de aanleiding om te kijken of ik de noodzakelijke gegevens kon vinden om te weten of het zinvol was om een stijve nek te krijgen. Stom natuurlijk, want ik weet nog niet hoe lang de zonnewind erover doet om hier aan te komen. Hij is in ieder geval langzamer dan ligt. Voor hetzelfde geld doet hij er ongeveer drie dagen over om aan te komen en moet ik dus zondag hopen op een heldere hemel. De universiteit van Tromsø doet ook metingen aan de geomagnetische activiteit en heeft een eigen site http://www.tgo.uit.no/2actix/ waarop gekeken kan worden of er in de buurt van Tromsø noorderlicht te verwachten is.

Bovenstaand stukje is een vertaling van een engels stuk dat de vinden is op http://www.swpc.noaa.gov/Aurora/index.html

Wil je meer over het ruimteweer weten? Kijk op http://spaceweather.com/

Opgevallen:
-Noorwegen ontkerkelijkt. Er worden uit de Noorse grondwet twee artikelen geschrapt. Het belangrijkste artikel is dat minstens de helft van het kabinet lid moet zijn van de staatskerk. Het andere artikel is dat kabinetsleden die geen lid zijn van de kerk geen zetel op bepaalde openbare gebieden mogen bekleden.
- Er is toch misschien minder houtskeletbouw dan we denken. Veel gebouwen zien eruit alsof ze helemaal van hout zijn opgetrokken, of hooguit de beganegrondverdieping van steen/beton. We zien er ook de nodige zo gebouwd worden. Maar vandaag zag ik tijdens een wandeling een betonnen gebouw dat gewoon afgetimmerd werd met houten planken. Gewoon nep dus.
- Iedereen loopt makkelijker op de glibberige ondergrond dan ik. Of ze nu hoge hakken, gymschoenen, wandelschoenen, laarzen of wat dan ook aanhebben. Gelukkig zie ik ze allemaal wel af en toe hun balans verliezen, maar ze blijven stevig doorstappen ipv voorzichtig te schuivelen.
- In de bussen liggen kettingen, wiggen en strooizand klaar
- Er zijn veel koperen daken
- Het donker is hier erg donker. En dat terwijl er straatlantarens zijn.
- 's Avonds zijn bij de meeste Noren de gordijnen gewoon open. Dat was erg leuk wandelen woensdagavond.

1 opmerking:

  1. Hallo Martijn en gezin,
    Eindelijk komt het er eens van om jullie blog te lezen. Leuke en interessante verslagen.
    Ik was heel benieuwd, hoe vaak het noorderlicht te zien zou zijn - of het zo vaak is als de site van Troms/o belooft. Maar dat valt dus behoorlijk tegen, zo te zien. Jammer.
    Het zal wel aan het zonne minimum liggen, zeker. Misschien wordt het later in het jaar beter.
    Ik ben ook zeer benieuwd, hoe jullie de pool nacht gaan ervaren. Het gaat nu hard, denk ik.
    Ik vind het hier al zo vroeg donker, tegen 17 uur, op een bewolkte dag.
    Komend weekend gaan we op Euroster weekend, hopelijk met helder weer. We gaan naar het Lauwersmeer.
    Groetjes,
    Philippa

    BeantwoordenVerwijderen