Van de week was op mijn werk de presentatie van het boek
State of the World 2010 van het gezaghebbende WorldWatch Institute door de auteur Erik Assadourian. Het gaat onder andere over hoe het komt dat wij in onze consumptiemaatschappij het normaal vinden om zo veel te consumeren en waarom we daar niet mee door kunnen gaan. If everyone lived like Americans, Earth could sustain only 1.4 billion people.
Een klein stukje uit het eerste hoofdstuk:
Driving cars, flying in planes, having large homes, using air conditioning…these are not decadent choices but simply natural parts of life — at least according to the cultural norms present in a growing number of consumer cultures in the world. Yet while they seem natural to people who are part of those cultural realities, these patterns are neither sustainable nor innate manifestations of human nature. They have developed over several centuries and today are actively being reinforced and spread to millions of people in developing countries. Preventing the collapse of human civilization requires nothing less than a wholesale transformation of dominant cultural patterns. This transformation would reject consumerism — the cultural orientation that leads people to find meaning, contentment, and acceptance through what they consume — as taboo and establish in its place a new cultural framework centered on sustainability. In the process, a revamped understanding of “natural”
would emerge: it would mean individual and societal choices that cause minimal ecological damage or, better yet, that restore Earth’s ecological systems to health. Such a shift—something more fundamental than the adoption of new technologies or government policies, which are often regarded as the key drivers of a shift to sustainable societies — would radically reshape the way people understand and act in the world.
En een link naar een artikeltje in de krant de volgende dag. Merk op hoe het artikel omgeven is door talloze advertenties die ons aanzetten tot juist nog meer consumptie, schokkend...
Martijn
woensdag 24 februari 2010
zondag 21 februari 2010
Fietsen: koud en zonnig
Vandaag naar Lyfjorden gefietst, aan de andere kant van Kvaløya waar de veerboot naar Vengsøya gaat. Mooie rit, met veel zon en wat groot wild, maar wel héél erg koud, -13 of zo. Zie de fotootjes in de diavoorstelling.
Martijn
Martijn
Energie en andere huishoudzaken
Er zijn er onder jullie die graag willen weten hoe duur het leven hier is. Hieronder een staatje van ons energieverbruik. Houdt er rekening mee dat alles hier elektrisch is, behalve onze houtkachel. Het koken, de elektrische kacheltjes, het warm water en de verlichting is allemaal electrisch.
15-8 tot 1-9 650 kWh
1-9 tot 1-10 1375 kWh
1-10 tot 1-11 2077 kWh
1-11 tot 1-12 2158 kWh
1-12 tot 1-1 2694 kWh
1-1 tot 1-2 2696 kWh
Het is duidelijk dat het donkerder en kouder werd, zodat we meer elektriciteit verbruikten. We hebben ook al sinds oktober drie kuub hout verstookt om te verwarmen. We verwachten dat ons verbruik nu alleen nog maar omlaag zal gaan, de zon is per slot weer gaan schijnen zodat we minder lampen nodig hebben, de kamer wordt redelijk goed verwarmd door de zon zodat we minder hoeven te stoken voor de temperatuur, ik ben gaan werken zodat er overdag minder warmte en licht nodig is.
En dan de dagelijkse boodschappen. Die zijn gebaseerd op de opgave van mijn klantenkaart bij de Coop. Die kreeg ik pas laat in september, dus de aanloopkosten om de voorraadkast weer vol te krijgen staan er al niet meer bij.
september 1845 NOK
oktober 4827 NOK
november 5533 NOK
december 8139 NOK
Waarbij je er rekening mee moet houden dat we in december ook de nodige kadoos bij de Coop vandaan haalden, zoals schaatsen en skipakken. Dus dat is niet alleen maar huishouden. Wil je gewoon prijzen van levensmiddelen weten om ze met de Nederlands prijzen te kunnen vergelijken, dan is norsk.nl een site waar je kunt kijken.
Op www.norsk.nl staan een aantal verwijzingen naar een Noorse site waar je standaardnormaal verbruiken kunt bekijken en vergelijken met je eigen situatie. Die hadden wij gebruikt om te kunnen berekenen tot hoe hoog we konden gaan huren met het zoeken naar een huis. Als ik de gegevens van die site leg naast de gegevens die we zelf in de tussentijd verzameld hebben, dan geven we aan etenswaren beduidend minder uit dan het standaardnormaal Noorse gezin. Helaas staat daar niets over het standaard energieverbruik en bij onze energieleverencier is er ook niets te vinden.
15-8 tot 1-9 650 kWh
1-9 tot 1-10 1375 kWh
1-10 tot 1-11 2077 kWh
1-11 tot 1-12 2158 kWh
1-12 tot 1-1 2694 kWh
1-1 tot 1-2 2696 kWh
Het is duidelijk dat het donkerder en kouder werd, zodat we meer elektriciteit verbruikten. We hebben ook al sinds oktober drie kuub hout verstookt om te verwarmen. We verwachten dat ons verbruik nu alleen nog maar omlaag zal gaan, de zon is per slot weer gaan schijnen zodat we minder lampen nodig hebben, de kamer wordt redelijk goed verwarmd door de zon zodat we minder hoeven te stoken voor de temperatuur, ik ben gaan werken zodat er overdag minder warmte en licht nodig is.
En dan de dagelijkse boodschappen. Die zijn gebaseerd op de opgave van mijn klantenkaart bij de Coop. Die kreeg ik pas laat in september, dus de aanloopkosten om de voorraadkast weer vol te krijgen staan er al niet meer bij.
september 1845 NOK
oktober 4827 NOK
november 5533 NOK
december 8139 NOK
Waarbij je er rekening mee moet houden dat we in december ook de nodige kadoos bij de Coop vandaan haalden, zoals schaatsen en skipakken. Dus dat is niet alleen maar huishouden. Wil je gewoon prijzen van levensmiddelen weten om ze met de Nederlands prijzen te kunnen vergelijken, dan is norsk.nl een site waar je kunt kijken.
Op www.norsk.nl staan een aantal verwijzingen naar een Noorse site waar je standaardnormaal verbruiken kunt bekijken en vergelijken met je eigen situatie. Die hadden wij gebruikt om te kunnen berekenen tot hoe hoog we konden gaan huren met het zoeken naar een huis. Als ik de gegevens van die site leg naast de gegevens die we zelf in de tussentijd verzameld hebben, dan geven we aan etenswaren beduidend minder uit dan het standaardnormaal Noorse gezin. Helaas staat daar niets over het standaard energieverbruik en bij onze energieleverencier is er ook niets te vinden.
Belastingen
Het heeft jaaroverzichten geregend, zowel van Noorwegen als van Nederland. Het viel wel op dat de Noren er vlotter mee waren dan de Nederlanders. En dat terwijl je in Noorwegen pas eind april de aangifte af hoeft te hebben. Dus een maand later dan in Nederland.
Ja, de aangifte. De belastingdienst weet dat we verhuisd zijn en heeft ons een formulier gestuurd om uit te vinden of we nog belasting moesten betalen. Wij dat netjes invullen en terugsturen. Martijn kreeg een dikke envelop met een M-biljet van 100 pagina's en een toelichting van ook 100 pagina's. De retourenvelop daarentegen, was slechts de normale A5-envelop. Dat gaat dus nooit passen. Ik daarentegen, krijg een brief dat ik geen aangifte hoef te doen over 2009 omdat ik over 2008 niets heb hoeven bij te betalen of terug heb gekregen. Met helaas de toevoeging dat als mijn situatie veranderd is, ik alsnog aangifte moet doen. Dus zal ik zelf aktie moeten ondernemen om ook zo'n lekkere vette envelop te krijgen als Martijn.
En dan kunnen we gaan puzzelen hoe we het een en ander het best in kunnen vullen om niet te veel belasting te betalen. Helaas hebben we van de Noorse belasting nog niets gehoord, dus kunnen we ook nog niet kijken hoe hier de regeltjes zijn om de voordeligste combinatie te maken. Ik zal dinsdag eens langs het trygdekontor gaan om een en ander na te vragen
Liesbeth
Ja, de aangifte. De belastingdienst weet dat we verhuisd zijn en heeft ons een formulier gestuurd om uit te vinden of we nog belasting moesten betalen. Wij dat netjes invullen en terugsturen. Martijn kreeg een dikke envelop met een M-biljet van 100 pagina's en een toelichting van ook 100 pagina's. De retourenvelop daarentegen, was slechts de normale A5-envelop. Dat gaat dus nooit passen. Ik daarentegen, krijg een brief dat ik geen aangifte hoef te doen over 2009 omdat ik over 2008 niets heb hoeven bij te betalen of terug heb gekregen. Met helaas de toevoeging dat als mijn situatie veranderd is, ik alsnog aangifte moet doen. Dus zal ik zelf aktie moeten ondernemen om ook zo'n lekkere vette envelop te krijgen als Martijn.
En dan kunnen we gaan puzzelen hoe we het een en ander het best in kunnen vullen om niet te veel belasting te betalen. Helaas hebben we van de Noorse belasting nog niets gehoord, dus kunnen we ook nog niet kijken hoe hier de regeltjes zijn om de voordeligste combinatie te maken. Ik zal dinsdag eens langs het trygdekontor gaan om een en ander na te vragen
Liesbeth
Nog een keer de rendierrace
Om onduidelijke reden is het filmpje van de rendierrace van het blog gevallen. Bij deze dus nog een keer...
Martijn
Martijn
zaterdag 13 februari 2010
NHO, Troms
NHO, nærinslivets hovedorganisasjon (bedrijfsleven hoofdorganisatie), heeft een initiatief om hoogopgeleide buitenlandse vrouwen sneller te laten integreren in de Noorse samenleving en ze sneller aan een baan te helpen. Afgelopen oktober stond er een advertentie in de krant waar je op kon reageren als je deelnemer wilde worden. Mijn netwerk was toen al goed genoeg dat een kennis die advertentie inscande en naar me mailde (een Belgische uit de paddestoelenvereniging).
Wat hulp om sneller aan een baan te komen leek me wel wat, dus ik solliciteerde naar een plaats als deelnemer. En ik was een van de weinige uitverkorenen. Helaas bleek het project pas echt afgelopen januari van start te gaan en had ik er dus de eerste paar maanden niets aan. Maar afgelopen januari was dus de start. Je kreeg een mentor toegewezen die je moet helpen bij het integreren. Verder is er een coach waar je een keer of drie vier een gesprek mee hebt om te kijken hoe het gaat. Ook worden er workshops georganiseerd over onderwerpen waarvan ze denken dat je er iets aan hebt.
Afgelopen donderdag en vrijdag hadden we de workshop 'interkulturele communicatie'. We bleken met een groep van 15 vrouwen te zijn. Ik had nog niet eerder met mijn medecursisten kennis gemaakt, want ik had de aftrap gemist. Het bleek dat er twee vrouwen bijzaten die ik al kende van de bibliotheekgroep. Grappig en gezellig. We hebben eerst een dag gebrainstormed over wat kultuur was en hoe je daar mee om kon gaan. De tweede dag hebben we het over kommunikatie gehad en hebben we daar rollenspel mee gedaan. Allemaal erg nuttig en gezellig. We waren met redelijk wat verschillende nationaliteiten dus we waren automatisch al bezig met interkulturele kommunikatie.
Het is alleen jammer dat ik eigenlijk alle doelen die ik me gesteld had om met behulp van dit project te behalen al behaald heb. Een baan op mijn niveau en zelfs met de inhoud die ik het liefste had, namenlijk onderwijs ontwikkelen voor netleerlingen. Maar ik ga er maar gewoon mee door. Ik ga er vast nog wel een heleboel van leren waar ik wat aan heb.
groetjes,
Liesbeth
Wat hulp om sneller aan een baan te komen leek me wel wat, dus ik solliciteerde naar een plaats als deelnemer. En ik was een van de weinige uitverkorenen. Helaas bleek het project pas echt afgelopen januari van start te gaan en had ik er dus de eerste paar maanden niets aan. Maar afgelopen januari was dus de start. Je kreeg een mentor toegewezen die je moet helpen bij het integreren. Verder is er een coach waar je een keer of drie vier een gesprek mee hebt om te kijken hoe het gaat. Ook worden er workshops georganiseerd over onderwerpen waarvan ze denken dat je er iets aan hebt.
Afgelopen donderdag en vrijdag hadden we de workshop 'interkulturele communicatie'. We bleken met een groep van 15 vrouwen te zijn. Ik had nog niet eerder met mijn medecursisten kennis gemaakt, want ik had de aftrap gemist. Het bleek dat er twee vrouwen bijzaten die ik al kende van de bibliotheekgroep. Grappig en gezellig. We hebben eerst een dag gebrainstormed over wat kultuur was en hoe je daar mee om kon gaan. De tweede dag hebben we het over kommunikatie gehad en hebben we daar rollenspel mee gedaan. Allemaal erg nuttig en gezellig. We waren met redelijk wat verschillende nationaliteiten dus we waren automatisch al bezig met interkulturele kommunikatie.
Het is alleen jammer dat ik eigenlijk alle doelen die ik me gesteld had om met behulp van dit project te behalen al behaald heb. Een baan op mijn niveau en zelfs met de inhoud die ik het liefste had, namenlijk onderwijs ontwikkelen voor netleerlingen. Maar ik ga er maar gewoon mee door. Ik ga er vast nog wel een heleboel van leren waar ik wat aan heb.
groetjes,
Liesbeth
Norsk prøve 3
Voor 10 december moesten we opgeven of we mee wilden doen aan een Noorse test, norsk prøve 3. Dat is de op een na hoogste test die je als buitenlander in Noorwegen kan doen. Het volgende niveau is de Bergens test. Die heb je nodig als je als arts oid in Noorwegen wilt werken of als je Noors staatsburger wilt worden.
Op Europees niveau is taalbeheersing ingedeeld in A1, A2, A3, B1, B2 en ik geloof C. Als je niveau A1 hebt, kun je ongeveer zeggen hoe je heet en dat je de taal niet spreekt. Op A2 niveau kun je al simpele aanwijzingen volgen en over concrete zaken spreken. Op A3 niveau kun je ook over niet concrete zaken spreken en op B1 niveau kan je ook argumenteren, kunnen gevoelens besproken worden e.d. De niveaus worden afzonderlijk aan lezen, verstaan, schrijven en spreken toegekend.
Martijn zag het nut en de noodzaak van de test niet in, dus die gaf zich niet op. Ik had toen nog geen werk en dacht dat ik met dat papiertje makkelijker een baan zou kunnen krijgen. Dus ik betaalde de 800 kronen voor de test. Afgelopen dinsdag en woensdag was het zo ver.
Op dinsdag hadden we eerst een luisteroefening, daarna een leesoefening en tot slot een schrijfoefening. Op woensdag was de spraaktest. Het was toch wel grappig om te zien wat voor onderwerpen er gekozen waren voor de verschillende tests. De luistertest bestond uit allemaal kleine stukjes tekst, monoloog of dialoog tussen verschillende mensen in verschillende situaties. Een stuk met open vragen over de teksten en een stuk met multiple choice vragen over de stukjes tekst. Maar de mc waren geen rechtstreekse vragen. Je moest de tekst verstaan en begrepen hebben en vervolgens nog een stukje redenatie toepassen. Bijv. bij een telefoongesprek waarbij degene die belt zijn naam zegt, degene die opneemt dat niet doet, maar wel zegt dat de boodschap aan de derde persoon zal worden doorgegeven. En dan krijg je drie namen en moet je zeggen wie van die drie de telefoon opnam. De leestest ging over de huwelijksgewoontes bij de Egyptenaren 4000 jaar geleden en Darwin. De schrijftest ging over hoe de gemeente geld moest besteden om het woonmiljeu in de stad te verbeteren. Al die teksten hadden toch meer of min als boodschap dat het niet gek was hoe het nu in Noorwegen ging en dat je nu in een modern land woont waar je inspraak hebt.
Bij het mondeling werd je met zijn tweeen opgeroepen en moest je een discussie voeren over de voor- en nadelen van trouwen of samenwonen, de voor- en nadelen van Noorwegen en de Noren, en of alle beroepen voor beide geslachten geschikt waren. Dus ook weer redelijk geengageerd.
De uitslag van de test wordt pas over zo'n vier tot zes weken bekend. Als ik hem nog voor een baan nodig gehad had, was ik nu redelijk gefrustreerd geweest. Maar gelukkig ben ik voorzien.
Martijn en ik zijn nu klaar met Noorse les. Al hadden we meer willen leren, dan hadden we toch tot september moeten wachten, want dan begint pas de kursus die op de Bergens test voorbereidt.
Liesbeth
Op Europees niveau is taalbeheersing ingedeeld in A1, A2, A3, B1, B2 en ik geloof C. Als je niveau A1 hebt, kun je ongeveer zeggen hoe je heet en dat je de taal niet spreekt. Op A2 niveau kun je al simpele aanwijzingen volgen en over concrete zaken spreken. Op A3 niveau kun je ook over niet concrete zaken spreken en op B1 niveau kan je ook argumenteren, kunnen gevoelens besproken worden e.d. De niveaus worden afzonderlijk aan lezen, verstaan, schrijven en spreken toegekend.
Martijn zag het nut en de noodzaak van de test niet in, dus die gaf zich niet op. Ik had toen nog geen werk en dacht dat ik met dat papiertje makkelijker een baan zou kunnen krijgen. Dus ik betaalde de 800 kronen voor de test. Afgelopen dinsdag en woensdag was het zo ver.
Op dinsdag hadden we eerst een luisteroefening, daarna een leesoefening en tot slot een schrijfoefening. Op woensdag was de spraaktest. Het was toch wel grappig om te zien wat voor onderwerpen er gekozen waren voor de verschillende tests. De luistertest bestond uit allemaal kleine stukjes tekst, monoloog of dialoog tussen verschillende mensen in verschillende situaties. Een stuk met open vragen over de teksten en een stuk met multiple choice vragen over de stukjes tekst. Maar de mc waren geen rechtstreekse vragen. Je moest de tekst verstaan en begrepen hebben en vervolgens nog een stukje redenatie toepassen. Bijv. bij een telefoongesprek waarbij degene die belt zijn naam zegt, degene die opneemt dat niet doet, maar wel zegt dat de boodschap aan de derde persoon zal worden doorgegeven. En dan krijg je drie namen en moet je zeggen wie van die drie de telefoon opnam. De leestest ging over de huwelijksgewoontes bij de Egyptenaren 4000 jaar geleden en Darwin. De schrijftest ging over hoe de gemeente geld moest besteden om het woonmiljeu in de stad te verbeteren. Al die teksten hadden toch meer of min als boodschap dat het niet gek was hoe het nu in Noorwegen ging en dat je nu in een modern land woont waar je inspraak hebt.
Bij het mondeling werd je met zijn tweeen opgeroepen en moest je een discussie voeren over de voor- en nadelen van trouwen of samenwonen, de voor- en nadelen van Noorwegen en de Noren, en of alle beroepen voor beide geslachten geschikt waren. Dus ook weer redelijk geengageerd.
De uitslag van de test wordt pas over zo'n vier tot zes weken bekend. Als ik hem nog voor een baan nodig gehad had, was ik nu redelijk gefrustreerd geweest. Maar gelukkig ben ik voorzien.
Martijn en ik zijn nu klaar met Noorse les. Al hadden we meer willen leren, dan hadden we toch tot september moeten wachten, want dan begint pas de kursus die op de Bergens test voorbereidt.
Liesbeth
Karnaval, Valentijn en moederdag
Er wordt karnaval gevierd. Dat merk je eigenlijk helemaal niet zo. Je ziet in speelgoedwinkels wat meer verkleedkleren hangen, ook voor volwassenen, en op school hingen uitnodigingen om kaartjes te kopen voor het karnavalsfeest afgelopen vrijdagavond. En dat was het dan wel weer.
Ik was eigenlijk verbaasd dat er iets aan gedaan werd. Noorwegen is een protestants land. De staatskerk is luthers-evangelisch en is al vanaf ongeveer 1536 de dominerende godsdienst. Zo'n 86 procent van de bevolking is lid van de kerk. Zo'n 3 900 062 mensen). Andere christlijke geloven maken zo'n 4,5 procent uit, waarvan de Katholieken zo'n 44 153 mensen zijn. Dus echt een traditie kan het nooit wezen, zeker niet zoals in Nederland beneden de rivieren.
Valentijn wordt hier ook gevierd, maar valt samen met moederdag. Of dat toeval is omdat moederdag op de tweede zondag in februari gevierd wordt, of dat moederdag altijd op veertien februari valt, weet ik niet. Maar ik heb een mazzeltje. De kinderen wilden het goede van de twee landen combineren, dus en kadootjes met Sinterklaas en kadootjes met Kerstmis. Daar heb ik van geleerd. Ik wil ook het goede van de twee landen combineren, dus moederdag op 14 februari en nog een keer moederdag in mei.
Liesbeth
Ik was eigenlijk verbaasd dat er iets aan gedaan werd. Noorwegen is een protestants land. De staatskerk is luthers-evangelisch en is al vanaf ongeveer 1536 de dominerende godsdienst. Zo'n 86 procent van de bevolking is lid van de kerk. Zo'n 3 900 062 mensen). Andere christlijke geloven maken zo'n 4,5 procent uit, waarvan de Katholieken zo'n 44 153 mensen zijn. Dus echt een traditie kan het nooit wezen, zeker niet zoals in Nederland beneden de rivieren.
Valentijn wordt hier ook gevierd, maar valt samen met moederdag. Of dat toeval is omdat moederdag op de tweede zondag in februari gevierd wordt, of dat moederdag altijd op veertien februari valt, weet ik niet. Maar ik heb een mazzeltje. De kinderen wilden het goede van de twee landen combineren, dus en kadootjes met Sinterklaas en kadootjes met Kerstmis. Daar heb ik van geleerd. Ik wil ook het goede van de twee landen combineren, dus moederdag op 14 februari en nog een keer moederdag in mei.
Liesbeth
Fietsen
Vanmorgen heb ik lekker gefietst. De brug over naar Kvaløya, en dan naar het noorden, daar was ik pas een keer eerder geweest. Echt mooi uitzicht over de besneeuwde bergen en de fjord, en het is er heel erg stil. Uiteindelijk wordt de fjord weer heel smal, maar een kilometer of zo. Aan de overkant was een boer met z'n tractor bezig, ik kon alleen het zwaailicht zien, zo ver weg, maar doordat het zo stil was en de wind precies goed stond, kon je precies horen wanneer hij schakelde, net of het maar 50 meter weg was. Bizar mooi.
Het was niet echt koud vandaag, een paar graden onder nul, niet al te veel wind maar wel regelmatig een sneeuwbuitje. Lekker afzien. Na een paar kilometer kwam ik de eerste plassen slush tegen, je weet wel, half bevroren water. Nog een stukje verder ontdekte ik dat schakelen niet echt meer fijn ging, dus maar even afgestapt om te kijken: ijs op de derailleur, tja dan doet ie het niet zo lekker meer, he... Dat was er wel af te krijgen en dus weer verder. Na nog een paar kilometer was de ijsklomp zover aangegroeid dat ik 'm voor niet meer op het binnenblad kreeg en achter de buitenste drie tandwielen niet meer kon gebruiken. Het ijs zat nu overal, niet meer te verwijderen. Hoe verder ik kwam, hoe minder versnellingen er overbleven. Dus maar een beetje een versnelling in het midden gekozen en vooral niet meer aanzitten.
Uiteindelijk zag het er zo uit toen ik thuis weer was:
Martijn
Het was niet echt koud vandaag, een paar graden onder nul, niet al te veel wind maar wel regelmatig een sneeuwbuitje. Lekker afzien. Na een paar kilometer kwam ik de eerste plassen slush tegen, je weet wel, half bevroren water. Nog een stukje verder ontdekte ik dat schakelen niet echt meer fijn ging, dus maar even afgestapt om te kijken: ijs op de derailleur, tja dan doet ie het niet zo lekker meer, he... Dat was er wel af te krijgen en dus weer verder. Na nog een paar kilometer was de ijsklomp zover aangegroeid dat ik 'm voor niet meer op het binnenblad kreeg en achter de buitenste drie tandwielen niet meer kon gebruiken. Het ijs zat nu overal, niet meer te verwijderen. Hoe verder ik kwam, hoe minder versnellingen er overbleven. Dus maar een beetje een versnelling in het midden gekozen en vooral niet meer aanzitten.
Uiteindelijk zag het er zo uit toen ik thuis weer was:
Martijn
donderdag 11 februari 2010
Scholen
Het scholensysteem hier is toch nog weer anders dan ik dacht. Ze maken hier maar heel weinig uren op school. Jitske en Romke hebben nu zo'n vierentwintig uur, waar ze in Nederland op de basisschool al zo'n 27 uur hadden. Ze hebben bijna geen huiswerk. De leerlingen zijn op geen enkele manier 'gesorteerd' op aanleg of interesse.
We dachten dat er dus een schifting zou komen na de ungdomsskole, dus de onderbouw van de middelbare school. Maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Je kunt kiezen uit beroepsopleidend en studievoorbereidend. Maar dat is een echte keuze. Ongeacht je schoolresultaten van de onderbouw kan je toch die keuze maken die je wilt. Dus met allemaal onvoldoendes kan je toch studievoorbereidend doen.
Verder blijkt dat het heel normaal is om de eerste klas van het voortgezet onderwijs, dus onze bovenbouw, op een andere school te doen dan de tweede klas. Dat komt o.a. omdat niet alle programma's overal aangeboden worden. Je kunt nl. als je studievoorbereidend doet, nog kiezen uit profielen, net als in Nederland. Alleen kun je hier wat makkelijker wisselen van profiel.
Ook in het voortgezet onderwijs zit dus nog alles bij elkaar, afhankelijk van eigen keuze. Dat heeft o.a. tot gevolg dat op de school waar ik werk zowel een werkplaats aanwezig is voor de beroepsopleiding, een afdeling voor het speciale onderwijs, de klassen voor de studievoorbereidende en daarnaast nog de klassen voor diegenen die beroepsopleiding gekozen hadden, maar toch geswitched zijn naar studievoorbereidend. Die laatste groep heeft een jaar om in te halen wat ze aan stof gemist hebben.
Zittenblijven is er ook hier niet bij. Je blijft in je jaargroep zitten. Na afloop van de middelbare school krijg je een getuigschrift dat je zoveel jaar onderwijs in welke vakken hebt gevolgd. Daarnaast komt er een verklaring of je het examen wel of niet gehaald hebt.
Dit systeem heeft in ieder geval bij wiskunde tot gevolg dat ik rustig nog uit moet leggen hoe je twee breuken met elkaar moet vermenigvuldigen, hoe je kunt zien of je het grootste getal door het kleinste hebt gedeeld of omgekeerd, en meer van dat soort zaken waarvan ik het gevoel heb dat dat bij ons toch uiterlijk in de brugklas al behandeld zou moeten zijn. Maar ik realiseer me, dat ik eigenlijk niet weet wat er bij ons aan wiskunde gedaan wordt.
Bij natuuronderwijs valt me op dat stof die ik langs zie komen bij Jitske en Romke rustig nog eens terug komt in de bovenbouw. Die tweede keer dan wel veel korter, dus als een soort herhaling.
Liesbeth
We dachten dat er dus een schifting zou komen na de ungdomsskole, dus de onderbouw van de middelbare school. Maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Je kunt kiezen uit beroepsopleidend en studievoorbereidend. Maar dat is een echte keuze. Ongeacht je schoolresultaten van de onderbouw kan je toch die keuze maken die je wilt. Dus met allemaal onvoldoendes kan je toch studievoorbereidend doen.
Verder blijkt dat het heel normaal is om de eerste klas van het voortgezet onderwijs, dus onze bovenbouw, op een andere school te doen dan de tweede klas. Dat komt o.a. omdat niet alle programma's overal aangeboden worden. Je kunt nl. als je studievoorbereidend doet, nog kiezen uit profielen, net als in Nederland. Alleen kun je hier wat makkelijker wisselen van profiel.
Ook in het voortgezet onderwijs zit dus nog alles bij elkaar, afhankelijk van eigen keuze. Dat heeft o.a. tot gevolg dat op de school waar ik werk zowel een werkplaats aanwezig is voor de beroepsopleiding, een afdeling voor het speciale onderwijs, de klassen voor de studievoorbereidende en daarnaast nog de klassen voor diegenen die beroepsopleiding gekozen hadden, maar toch geswitched zijn naar studievoorbereidend. Die laatste groep heeft een jaar om in te halen wat ze aan stof gemist hebben.
Zittenblijven is er ook hier niet bij. Je blijft in je jaargroep zitten. Na afloop van de middelbare school krijg je een getuigschrift dat je zoveel jaar onderwijs in welke vakken hebt gevolgd. Daarnaast komt er een verklaring of je het examen wel of niet gehaald hebt.
Dit systeem heeft in ieder geval bij wiskunde tot gevolg dat ik rustig nog uit moet leggen hoe je twee breuken met elkaar moet vermenigvuldigen, hoe je kunt zien of je het grootste getal door het kleinste hebt gedeeld of omgekeerd, en meer van dat soort zaken waarvan ik het gevoel heb dat dat bij ons toch uiterlijk in de brugklas al behandeld zou moeten zijn. Maar ik realiseer me, dat ik eigenlijk niet weet wat er bij ons aan wiskunde gedaan wordt.
Bij natuuronderwijs valt me op dat stof die ik langs zie komen bij Jitske en Romke rustig nog eens terug komt in de bovenbouw. Die tweede keer dan wel veel korter, dus als een soort herhaling.
Liesbeth
Manueel therapeut
Het is misschien bekend dat er in Noorwegen een gebrek aan fysiotherapeuten heerst. Er zijn veel Nederlands fysiotherapeuten die naar Noorwegen vertrekken om daar te gaan werken. Dat gebrek aan peuten heeft o.a. tot gevolg dat er lange wachtrijen zijn. Je hebt er ook nog een verwijzing van de huisarts voor nodig.
Een fysiotherapeut in Noorwegen heeft in zijn opleiding bijna niets aan massagetechnieken geleerd en bindweefselmassage is al helemaal onbekend. Trigger point massage, daarentegen, schijnt standaard onderwezen te worden. Wat oorzaak en gevolg is weet ik niet, maar terapeuten hier schijnen voornamelijk bewegingstherapie te geven. Omdat ik last heb van gewrichten die niet sporen heb ik daar niet voldoende aan. Dus ik op zoek naar een manueel therapeut, in de hoop dat die wel hetzelfde doet als een Nederlandse manueel therapeut.
Dankzij de kennissen die we hier al opgedaan hebben, wist ik waar ik wezen moest. Dus meteen na Kerstmis erlangs. Helaas, de wachttijd was twee tot drie maanden. Ik heb me toch maar op de lijst laten zetten, want eigenlijk had ik al vanaf de verhuizing last van mijn nek en bekken. Gelukkig was ik persoonlijk langsgegaan om een en ander te regelen. Daardoor kon ik duidelijk maken dat ik ook op korte termijn zou kunnen komen als er een gaatje viel. En vorige week kon ik dan al terecht. Dat was dus al na ongeveer een maand. En dan te bedenken dat ik in Nederland al mopperde dat ik niet meteen de volgende dag terecht kon, maar een halve tot hele week moest wachten.
De manueel therapeut doet hier inderdaad hetzelfde als in Nederland. Je hebt er net als in Nederland geen verwijzing voor nodig. Het is hier een opleiding na de fysiotherapie, net als in Nederland. Ik ben alleen vergeten te vragen hoe lang die specialisatie duurt. Ik spoor weer helemaal.
Liesbeth
Een fysiotherapeut in Noorwegen heeft in zijn opleiding bijna niets aan massagetechnieken geleerd en bindweefselmassage is al helemaal onbekend. Trigger point massage, daarentegen, schijnt standaard onderwezen te worden. Wat oorzaak en gevolg is weet ik niet, maar terapeuten hier schijnen voornamelijk bewegingstherapie te geven. Omdat ik last heb van gewrichten die niet sporen heb ik daar niet voldoende aan. Dus ik op zoek naar een manueel therapeut, in de hoop dat die wel hetzelfde doet als een Nederlandse manueel therapeut.
Dankzij de kennissen die we hier al opgedaan hebben, wist ik waar ik wezen moest. Dus meteen na Kerstmis erlangs. Helaas, de wachttijd was twee tot drie maanden. Ik heb me toch maar op de lijst laten zetten, want eigenlijk had ik al vanaf de verhuizing last van mijn nek en bekken. Gelukkig was ik persoonlijk langsgegaan om een en ander te regelen. Daardoor kon ik duidelijk maken dat ik ook op korte termijn zou kunnen komen als er een gaatje viel. En vorige week kon ik dan al terecht. Dat was dus al na ongeveer een maand. En dan te bedenken dat ik in Nederland al mopperde dat ik niet meteen de volgende dag terecht kon, maar een halve tot hele week moest wachten.
De manueel therapeut doet hier inderdaad hetzelfde als in Nederland. Je hebt er net als in Nederland geen verwijzing voor nodig. Het is hier een opleiding na de fysiotherapie, net als in Nederland. Ik ben alleen vergeten te vragen hoe lang die specialisatie duurt. Ik spoor weer helemaal.
Liesbeth
zondag 7 februari 2010
Rendierwedstrijd
Vanmiddag naar de rendierwedstrijden geweest in het kader van de Saamse nationale feestdag:
http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/troms_og_finnmark/1.6982744
Martijn
http://www.nrk.no/nyheter/distrikt/troms_og_finnmark/1.6982744
Martijn
Festival
Vorige week hadden we het filmfestival, waar we naar dat mooie sneeuwscherm keken, gezeten op ijsbanken, met een grote iglo. Allemaal gebouwd door militairen met aangedragen sneeuw omdat er zo weinig gevallen is dit jaar.
Afgelopen wiekend begon het Nordlysfestival. De Ishavkirke werd mooi belicht met een samenspel van kleuren en beweging van het licht dat het Noorderlicht nabootste. Op het festival werd allerlei muziek gespeeld, van jazz tot kamermuziek. Martijn en ik zijn samen naar een jazz-groep geweest. Die speelden in een studentenvereniging. Met ons allen zijn we naar Bach op de dwarsfluit met cimbalo-begeleiding geweest. Beide optredens waren zeker de moeite waard.
Wat ook tegelijk met het Nordlysfestival liep, was de Samische week. Omdat 6 februari de dag van de Samen is, was er meteen een heel festival omheen georganiseerd. Je kon lessen Samisch volgen in de bibliotheek, er waren films en workshops in het Tromsø universiteitsmuseum, de literaire lunch was aan een Samische verhaalsoort gewijd, er was een Samische markt op het plein en, last but not least, waren er het lassowerpen en de rendierwedstrijd. Van die laatste hebben jullie het filmpje kunnen bewonderen.
Voor de wedstrijd was er sneeuw nodig. Nu had het al heel lang niet meer gesneeuwd, was alles of weggevroren, of ijs geworden. Maar er was sneeuw nodig om achter de rendieren aan op ski's te kunnen gaan. Op vrijdag werd er dan ook driftig door vrachtwagens sneeuw aangereden, zodat de winkelstraat omgetoverd kon worden tot een wedstrijdbaan.
Gelukkig begon het te sneeuwen, en niet zo'n beetje, maar flink. Zaterdag lag er al zo'n 30 centimeter sneeuw en het hield maar niet op. Zondag lag er ongeveer een halve meter. Als ik het goed heb gezien, lagen alle bergen aangevoerde sneeuw er tijdens de wedstrijd dan ook onaangeroerd bij. Nu ja, onaangeroerd niet. Ze werden gebruikt om en beter uitzicht op de wedstrijd te hebben, kinderen gebruikten ze als glijbaan, en zo werd er nog meer nuttigs mee gedaan.
Het is erg fijn dat er zo veel activiteiten zijn die georganiseerd worden. Wat ik wel jammer vind, is dat ik daardoor niet alles kan doen waar ik naar toe zou willen. Maar dat is duidelijk een luxeprobleem.
Wat ook opvalt, is dat elke keer als we naar activiteiten toegaan, we wel bekenden tegenkomen. Dat is gezellig. Het geeft het gevoel dat je hier echt woont en niet alleen maar toerist bent, of op bezoek.
Opgevallen:
- jullie lezen het blog heel grondig
- jullie zijn heel behulpzaam met het aandragen van nuttige tips
- jullie leven duidelijk mee met onze avonturen
dank jullie wel
Liesbeth
Afgelopen wiekend begon het Nordlysfestival. De Ishavkirke werd mooi belicht met een samenspel van kleuren en beweging van het licht dat het Noorderlicht nabootste. Op het festival werd allerlei muziek gespeeld, van jazz tot kamermuziek. Martijn en ik zijn samen naar een jazz-groep geweest. Die speelden in een studentenvereniging. Met ons allen zijn we naar Bach op de dwarsfluit met cimbalo-begeleiding geweest. Beide optredens waren zeker de moeite waard.
Wat ook tegelijk met het Nordlysfestival liep, was de Samische week. Omdat 6 februari de dag van de Samen is, was er meteen een heel festival omheen georganiseerd. Je kon lessen Samisch volgen in de bibliotheek, er waren films en workshops in het Tromsø universiteitsmuseum, de literaire lunch was aan een Samische verhaalsoort gewijd, er was een Samische markt op het plein en, last but not least, waren er het lassowerpen en de rendierwedstrijd. Van die laatste hebben jullie het filmpje kunnen bewonderen.
Voor de wedstrijd was er sneeuw nodig. Nu had het al heel lang niet meer gesneeuwd, was alles of weggevroren, of ijs geworden. Maar er was sneeuw nodig om achter de rendieren aan op ski's te kunnen gaan. Op vrijdag werd er dan ook driftig door vrachtwagens sneeuw aangereden, zodat de winkelstraat omgetoverd kon worden tot een wedstrijdbaan.
Gelukkig begon het te sneeuwen, en niet zo'n beetje, maar flink. Zaterdag lag er al zo'n 30 centimeter sneeuw en het hield maar niet op. Zondag lag er ongeveer een halve meter. Als ik het goed heb gezien, lagen alle bergen aangevoerde sneeuw er tijdens de wedstrijd dan ook onaangeroerd bij. Nu ja, onaangeroerd niet. Ze werden gebruikt om en beter uitzicht op de wedstrijd te hebben, kinderen gebruikten ze als glijbaan, en zo werd er nog meer nuttigs mee gedaan.
Het is erg fijn dat er zo veel activiteiten zijn die georganiseerd worden. Wat ik wel jammer vind, is dat ik daardoor niet alles kan doen waar ik naar toe zou willen. Maar dat is duidelijk een luxeprobleem.
Wat ook opvalt, is dat elke keer als we naar activiteiten toegaan, we wel bekenden tegenkomen. Dat is gezellig. Het geeft het gevoel dat je hier echt woont en niet alleen maar toerist bent, of op bezoek.
Opgevallen:
- jullie lezen het blog heel grondig
- jullie zijn heel behulpzaam met het aandragen van nuttige tips
- jullie leven duidelijk mee met onze avonturen
dank jullie wel
Liesbeth
zaterdag 6 februari 2010
De bank (deel 3)
Joepie, ik kan weer inloggen. Ben wel al m'n instellingen kwijt, tja... Case closed.
Martijn
Martijn
Takras
Een paar mooie foto's van takras, vandaag in de stad gemaakt.
Voor wie nog niet zo goed in Noors is: tak is dak en ras is lawine...
Martijn
PS Vandaag nog weer een fantastisch mooi Noors woord geleerd: strikkhopp. In goed Nederlands (ahum) is dat: bungeejumpen.
Voor wie nog niet zo goed in Noors is: tak is dak en ras is lawine...
Martijn
PS Vandaag nog weer een fantastisch mooi Noors woord geleerd: strikkhopp. In goed Nederlands (ahum) is dat: bungeejumpen.
Nå har vinter kommet!
Nadat we ons al een tijdje afgevraagd hadden of er deze winter meer sneeuw in Nederland zou vallen dan in Tromsø, denken we nu toch definitief dat dat niet gaat gebeuren. Vannacht heeft het fijn gesneeuwd. Ik weet niet precies hoeveel decimeter, maar op de foto kun je nog net ons hek boven de sneeuw zien uitsteken...
De door mij geplande fietstocht ging niet door. Geen doorkomen aan... In plaats daarvan heb ik me maar uitgeleefd met het verplaatsen van een paar kuub sneeuw.
Martijn
De door mij geplande fietstocht ging niet door. Geen doorkomen aan... In plaats daarvan heb ik me maar uitgeleefd met het verplaatsen van een paar kuub sneeuw.
Martijn
donderdag 4 februari 2010
Wiskundemeisje
Dat onze dochter vrij goed is op school wisten we al. Wiskunde is een van haar sterkste kanten hier op school. Afgelopen tijd heeft haar klas meegedaan aan een Noorse wiskunde kompetitie, KappAbel, zie de link hieronder. Het bleef niet bij meedoen, want haar klas, Sommerlyst 9G bleek de beste van 481 klassen van Troms te zijn (zeg maar de provincie waar Tromsø in ligt).
Vier leerlingen, waaronder Jitske, mogen nu naar zuid-Noorwegen om mee te doen aan de nationale semi-finale... Echt helemaal super!
Hei
De fleste har sikkert fått hørt at 9G gikk videre i Kappabel konkurransen. Fire elever, to jenter og to gutter, skal representere klassen i semifinalen som foregår i Froland/Arendal 22-23 april. Hele klassen skal være med på et prosjekt som omhandler matematikk og energi.
....
For mer informasjon angående konkurransen kan dere gå inn på www.kappabel.com I tillegg vil dere finne stoff på www.Itromso.no og www.nrk.no/nyheter/distrikt/nrk_sogn_og_fjordane/1.6973559
Med vennlig hilsen
Knut-Gøran Strømholt
Kontaklærer 9G
een trotse Liesbeth en Martijn
Vier leerlingen, waaronder Jitske, mogen nu naar zuid-Noorwegen om mee te doen aan de nationale semi-finale... Echt helemaal super!
Hei
De fleste har sikkert fått hørt at 9G gikk videre i Kappabel konkurransen. Fire elever, to jenter og to gutter, skal representere klassen i semifinalen som foregår i Froland/Arendal 22-23 april. Hele klassen skal være med på et prosjekt som omhandler matematikk og energi.
....
For mer informasjon angående konkurransen kan dere gå inn på www.kappabel.com I tillegg vil dere finne stoff på www.Itromso.no og www.nrk.no/nyheter/distrikt/nrk_sogn_og_fjordane/1.6973559
Med vennlig hilsen
Knut-Gøran Strømholt
Kontaklærer 9G
een trotse Liesbeth en Martijn
De bank (deel 2)
Hoera, mijn nieuwe pasje is er. Het duurde geen week, maar 10 dagen, maar ja. En helaas, ik krijg nog steeds exact dezelfde fout als voorheen. Afijn, een pinnig mailtje in het Noors schrijven is weer eens wat anders. Wordt vervolgd....
Martijn
Martijn
Abonneren op:
Posts (Atom)
