Volgens yr.no zou de mørketid over moeten zijn in Tromsø. Volgens ons had yr.no dat fout, we zien nog steeds geen zon en alle mensen waar we mee praten, zeggen dat die pas de 19de of de 21ste weer te zien is. Maar dat kan natuurlijk liggen aan het verschil van horizondefinitie. Neem je zeeniveau of moet hij boven de bergen uitkomen.
Om een en ander te controleren hebben we wat praktische wiskunde gedaan. We hebben berekend hoe hoog de bergen zijn waarachter de zon zich schuilhoudt, uitgedrukt in graden. Toen hebben we een stad uitgezocht die evenveel graden noordelijker ligt dan Tromsø en op yr.no gekeken of die vinden dat die stad mørketid heeft of niet. Het bleek te kloppen. De bergen zijn ongeveer een graad hoog, Hammerfest ligt ongeveer een graad noordelijker en daar was het nog mørketid.
Het valt ook op dat de zon, nu hij op zou zijn, meteen ongeveer een heel uur op is. Dus niet maar een paar minuten. Waarschijnlijk komt dat vanwege de ronding van de aarde. Maar die theorie hebben we verder niet geprobeerd te onderbouwen. Wie van jullie gaat die uitdaging aan?
Liesbeth
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Hallo Liesbeth,
BeantwoordenVerwijderenWij hebben ook nog geen zon gezien maar gisteren was hij bijna boven de horizon. Zover ik het heb begrepen zijn er een aantal factoren die meebepalen wanneer we de zon boven de horizon te zien is. Zoals je al schreef de schijnbare horizon maar ook de hoogte van de waarnemer, het feit of de tijdstabel rekening houdt met de bovenkant van de zon, het midden of dat de hele zon boven de horizon is en de afbuiging van het licht. Door de luchtsamenstelling, temperatuur en druk lijkt de zon al op maar kan hij nog net onder de horizon staan. De lichtstralen worden immers afgebogen waardoor we als het waren een beetje onder de horizon kunnen kijken. Dat verklaart ook de rode zonsondergang waarbij alleen nog het rode licht uit het spectrum ons kan bereiken. Dat de zon al zo snel en zo lang te zien is komt door de tijdsvereffening. Juist in deze periode zijn de zonnedagen het langst, dat heeft te maken met de stand van de aarde ten opzichte van de zon. Zie verder bij Wikipedia en tijdsvereffening. Daarom lijkt het licht in deze periode zo snel toe te nemen en zien we zon per dag klimmen. Dus ga de solboller alvast maar bakken maar pas op het deeg ditkeer niet de pan uitrijst..
Groeten van ons allemaal,
Jan van Oostrum
Hoi Jan,
BeantwoordenVerwijderenbedankt voor de verwijzing naar Wikipedia. Ik zal er eens snuffelen.
Heb jij trouwens het recept voor solboller? Anders zal ik ze uit de winkel moeten halen.
groetjes,
Liesbeth
Uit de winkel halen is natuurlijk het makkelijkste maar het leukste is om ze zelf te maken:
BeantwoordenVerwijderen150 gr. boter
3 dl melk
50 gr gist
2 el suiker
1 mesp. zout
2 eieren
600 gr meel
voor de vulling:
2,5 dl vanillekrem en een beetje extra vanillesuiker
1 portie is ongeveer 24 solboller
Smelt de boter en roer door de melk. Voeg de gist toe aan de lauwe melk met boter. Voeg eieren, suiker en zout toe. Roer beetje bij beetje de meel erdoor totdat je een glad deeg krijgt.
Laat het deeg rijzen op een warme plek.
rol het deeg uit tot een lap van ongeveer een halve centimeter. Druk met een glas rondjes uit het deeg van ongeveer 10 cm diameter.
Leg op elk rondje een lepel vanillekrem en vorm er bolletjes van. Leg de bolletjes met de dichtgevouwen kant onder in papieren muffinvormpjes en zet ze op een ovenplaat. Laat de bolletjes nogmaals mooi rijzen. Smeer de bovenkant in met een beetje ei en bak ze op 250 graden tot ze mooi bruin zijn. Voor servering kun je ze nog insmeren met een beetje boter en in de suiker dopen.
Eet smakelijk.